نمونه سوالات فصل 4 زیست شناسی دوازدهم را در ادامه ببینید:
1- الف) جهش را تعریف نمایید؟
ب) تفاوت ساختار هموگلوبین داسی شکل و سالم در چیست؟
ج) اگر هموگلوبین داسی شکل و سالم مقایسه شوند در کدام آمینواسید دارای رمز متفاوت هستند؟ کدام نوکلئوتیدها تغییر کرده است؟
د) اگر رنای پیک هموگلوبین طبیعی و داسی شکل مقایسه شود کدونها چگونه تغییر کرده اند؟
2- الف) جهشها از نظر تعداد نوکلئوتیدهایی که تغییر می نمایند به چند دسته کلی تقسیم می شوند؟
ب) در جهشهای کوچک تغییر نوکلئوتیدها از نظر اندازه چگونه است؟
ج) جهش جانشینی را تعریف نمایید؟
د) جهشهای جانشینی به چند دسته تقسیم می شوند؟
3- الف) در جهشهای دگرمعنا چه تغییری در نوکلئوتید ژن اتفاق می افتد؟ یک جهش دگرمعنا را مثال بزنید؟
ب) در جهشهای خاموش چه تغییری در نوکلئوتید ژن اتفاق می افتد؟
ج) در جهشهای بی معنا چه تغییری در نوکلئوتید ژن اتفاق می افتد؟
د) جهشهای حذف و اضافه جز کدام دسته از جهشها هستند؟ در این نوع جهشها چه تغییری در نوکلئوتیدها رخ می دهد؟
4- الف) جهشهای حذف و اضافه به چند دسته کلی تقسیم می شوند؟ آنها را نام ببرید؟
ب) در جهشهای تغییر چهارچوب چه تغییری در ژن روی می دهد؟
ج) چه موقع جهشهای حذف و اضافه منجر به تغییر چهارچوب خواندن کدونها منجر نمی شوند؟ آیا در این صورت در آمینواسیدها تغییری ایجاد می شود یا خیر؟
د) در کدام نوع جهشها ممکن است طول رشته پلی پپتیدی افزایش یابد؟
5 – الف) اگر تعداد نوکلئوتیدهای اضافه یا حذف شده مضربی از سه باشد، چه پیامدی مورد انتظار است؟
ب) در ناهنجاری کروموزومی چه نوع تغییری در توالی دنا رخ می دهد؟
ج) به طور کلی ناهنجاری کروموزومی به چند دسته تقسیم می شوند؟
د) ناهنجاری کروموزومی چگونه تشخیص داده می شود؟
6 – الف) ناهنجاری حذف چگونه در کروموزوم اتفاق می افتد؟ چه تاثیری روی موجود زنده دارد؟
ب) ناهنجاری جابه جایی چگونه در کروموزوم اتفاق می افتد؟
ج) جهش مضاغف شدگی چگونه روی می دهد؟
د) جهش واژگونی چگونه اتفاق می افتد؟
7 – الف) یک ناهنجاری عددی کروموزومی را مثال بزنید؟
ب) ژنگان را تعریف نمایید و ذکر کنید که شامل چه بخشهایی است؟
ج) ژنگان هسته ای در انسان شامل چند عدد کروموزوم می باشد و شامل چه نوع کروموزومهایی است؟
د) ژنگان سیتوپلاسمی در انسان شامل چه بخشهایی است؟
8 - شکل زیر توالی یک دنای طبیعی و رنای پیک مربوط به آن را نشان می دهد. با توجه به اینکه هریک از مراحل مشخص شده یک نوع جهش را نشان می دهد را نشان می دهد به سوالات مطرح شده پاسخ دهید:
الف) در بخش 1 چه نوع جهشی رخ داده است؟ دلیل آن چیست؟
ب) آیا جهش در بخش 1 منجر به تغییر طول پلی پپتید شده است؟ ساختار پروتئین در این نوع جهش چه تغییری می نماید؟
ج) در بخش 2 چه نوع جهشی رخ داده است؟ دلیل آن چیست؟
د) جهش در بخش 2 آیا منجر به تغییر طول رشته پلی پپتیدی و ساختار آن می شود؟
و) در بخش 3 چه نوع جهشی رخ داده است؟ دلیل آن چیست؟
س) جهش موجود در بخش 3 چه تاثیری روی طول رشته پلی پپتیدی و ساختار پروتئین دارد؟
ز) جهش موجود در بخش 4 چه نوع جهشی است؟ آیا منجر به تغییر چهارچوب کدون می شود؟ چرا؟
ع) جهش موجود در بخش 4 چه تاثیری روی طول رشته پلی پپتیدی و ساختار پروتئین دارد؟
ح) جهش موجود در بخش 5 چه نوع جهشی است؟ آیا منجر به تغییر چهارچوب کدون می شود؟ چرا؟
ط) جهش موجود در بخش 5 چه تاثیری روی طول رشته پلی پپتیدی و ساختار پروتئین دارد؟
ک) جهش موجود در بخش 6 چه نوع جهشی است؟ آیا منجر به تغییر چهارچوب کدون می شود؟ چرا؟
ص) جهش موجود در بخش 6 چه تاثیری روی طول رشته پلی پپتیدی و ساختار پروتئین دارد؟
9 – الف) اگر جهش در توالی بین ژنی رخ دهد چه تاثیری روی محصول ژن خواهد داشت؟
ب) فرض کنید جهشی دگر معنا در یک آنزیم رخ داده است. تاثیر این جهش روی آنزیم به چه عاملی بستگی دارد؟ توضیح دهید.
ج) جهش در توالی تنظیمی پروتئین روی کدام ویژگی پروتئین تاثیر خواهد گذاشت؟
د) اگر جهشی دگر معنا در جایگاه فعال آنزیم رخ دهد چه تاثیری روی عملکرد آنزیم خواهد داشت؟
10 – الف) اگر جهشی دگر معنا دور از جایگاه فعال آنزیم رخ دهد چه تاثیری روی عملکرد آنزیم خواهد داشت؟
ب) جهش در توالی تنظیمی پروتئین روی مقدار پروتئین تاثیر می گذارد. چرا؟
ج) # در ناهنجاری کروموزومی مضاعف شدگی ترکیبی از ......... و .......... می باشد.
# در جهش جانشینی دگر معنا تعداد کدونها تغییر نمی یابد.
د) هرکدام از شکلهای زیر چه نوع جهشی را نشان می دهد:
11 – الف) به طور کلی جهش به چند روش ممکن است اتفاق بیفتد؟ آنها را نام ببرید؟
ب) عوامل جهش زا به چند دسته تقسیم می شوند؟ نام ببرید.
ج) توضیح دهید پرتو فرا بنفش چگونه می تواند باعث جهش شود؟
د) کدام ترکیب در دود سیگار باعث جهش می شود؟ این جهش چه نوع بیماری ایجاد می نماید؟
12 – الف) جهش از نظر منشا به چند دسته تقسیم می شوند؟ نام ببرید.
ب) کدام بیماری می تواند با جهش ایجاد شود؟
ج) چند مورد از سبک زندگی سالم را نام ببرید که در جلوگیری از سرطان نقش دارد؟
د) مصرف چه نوع غذاهایی می تواند در شیوع سرطان موثر باشد؟
13 – الف) چند مورد مواد غذایی نام ببرید که ارتباط آنها با سرطان مشخص شده است؟
ب) سوسیس و کالباس چگونه می تواند سرطان زا باشند؟
ج) جهش های ارثی چگونه به نسل بعد منتقل می شوند؟
د) چه غذاهایی می تواند از سرطان پیشگیری کنند؟ دلیل آن چیست؟
14 – الف) مثالی بیان کنید که نشان دهد تفاوت فردی می تواند در پایداری گونه موثر باشد؟
ب) در تغییر جمعیت چه عاملی تعیین می نماید که کدام «تفاوت فردی» بهتر است؟
ج) در تغییر جمعیت عامل تعیین کننده در انتقال صفات با فراوانی بیشتر به نسل بعد کدام است؟
د) انتخاب طبیعی را تعریف نمایید؟
15- الف) ویژگی افراد یک جمعیت که هنگام تغییر جمعیت نقش دارند چه نامیده می شوند؟
ب) تفاوتهای فردی در یک جمعیت که هنگام تغییر شرایط محیطی باعث بقا جمعیت می شوند در اصطلاح زیست شناسی چه نام دارد؟
ج) زیست شناسان در تغییر گونه ها به جای «صفت بهتر » از چه عبارتی استفاده می کنند؟ دلیل آن چیست؟
د) با ساز و کار انتخاب طبیعی توضیح دهید که باکتریهای مقاوم به آنتی بیوتیکها چگونه به وجود آمده اند؟
16- الف) جمعیت را تعریف نمایید؟
ب) « انتخاب طبیعی جمعیت را تغییر می دهد نه فرد را. » این جمله را تفسیر نمایید؟
ج) اگر شرایط محیطی تغییر نماید شرط لازم برای اینکه افراد دارای صفت سازگارتر صورت جمعیت را تغییر دهند چیست؟
د) خزانه ژن در یک جمعیت را تعریف نمایید؟
17 – الف) چه موقع جمعیتی در حال تعادل ژنی است؟
ب) جهش در جمعیت چه تغییری روی ژن و ژنوتیپ می گذارد؟
ج) جهش چه تاثیری روی خزانه ژن دارد؟
د) رانش دگره ای را تعریف نمایید؟
18 – الف) رانش دگره ای چه تاثیری روی اللهای خزانه ژنی دارد؟
ب) تفاوت جهش و رانش دگره ای در یک جمعیت چیست؟
ج) کاهش شدید جمعیت چگونه باعث تغییر فراونی آللها می شود؟
د) حوادث طبیعی چگونه می تواند باعث رانش دگره ای شود؟
19 – الف) چرا در جمعیتهای کوچکتر اثر رانش دگره ای بیشتر است؟
ب) رانش دگره ای روی جمعیتهای بزرگ اثر کمتری دارد دلیل آن چیست؟
ج) شارش ژن را تعریف نمایید؟
د) آمیزش تصادفی چه نوع آمیزشی است؟
20 – الف) چه موقع آمیزشها در یک جمعیت غیرتصادفی است؟
ب) آمیزشهای غیر تصادفی چه تاثیری روی فروانی اللها و ژنوتیپها دارد؟
ج) انتخاب طبیعی چگونه می تواند فراوانی دگره ها را تغییر دهد؟
د) نتیجه ساز و کار انتخاب طبیعی چیست؟
21 – الف) انتخاب طبیعی چگونه می تواند توان بقای جمعیت را کاهش دهد؟
ب) انتخاب طبیعی چه تاثیری روی خزانه ژنی جمعیت دارد؟
ج) ایجاد گامتهای مختلف در متافاز میوز 1 به چه عاملی بستگی دارد؟
د) در فرایند میوز تشکیل گامتهای متنوع به چه عاملی بستگی دارد؟
22 – الف) نحوه آرایش کروموزومها در متافاز1 میوز چگونه به گوناگونی جمعیتها کمک می نماید؟
ب) در میوز چه عاملی تعیین می نماید که هر گامت چه نوع کروموزومی را به نسل بعد منتقل نماید؟
ج) کدام فرایند در میوز در نحوه ردیف شدن کروموزومهای همولوگ در متافاز1 نقش دارد؟
د) شکل زیر فرایند تقسیم سلولی میوز را نشان می دهد که به تنوع گامتها منجر می شود:
# این فرایند در کدام مرحله اتفاق می افتد؟
# در این شکل چند جفت کروموزوم همولوگ دیده می شود؟
# از حالتهای مختلف جداشدن این کروموزومها چند نوع مختلف گامت ایجاد می شود؟
23 – الف) کراسینگ اور را تعریف نمایید؟
ب) در چه صورت کراسینگ اور به تشکیل کروماتیدهای نوترکیب منجر می شود؟
ج) در فرایند نوترکیبی به چه نوع گامتهایی، گامتهای نوترکیب گویند؟
د) شرط لازم در کراسینگ اور برای تشکیل کروماتیدهای نوترکیب چیست؟
24 – الف) اگر ژنوتیپ فردی به صورت Aa و Bb باشد در چه صورت هنگام کراسینگ اور منجر به تشکیل گامتهای نوترکیب می شود؟
ب) هنگام کراسینگ اور در سلولهای یک فرد گامتهایی که تشکیل می شوند چند درصد آنها از نوع والدینی و چند درصد نوترکیب هستند؟
ج) با توجه به تصویر زیر پاسخ دهید:
# چه نوع فرایندی در حال رخ دادن است؟
# ژنوتیپ سلولهای والدینی را بنویسید؟
# ژنئوتیپ گامتهای والدینی را بنویسید؟
# ژنوتیپ گامتهای نوترکیب را بنویسید؟
# در این فرایند چند عدد کروموزوم و از چه نوعی شرکت دارند؟
د) با توجه به الل بیماری کم خونی داسی شکل در یک فرد
چند نوع ژنوتیپ قابل تصور است؟ آنها را بنویسید؟
25 – الف) کدام ژنوتیپ کم خونی داسی شکل منجر به مرگ فرد می شود؟
ب) ژنوتیپ HbAHbS چه موقع می تواند در فرد شکل گلبولهای قرمز را تغییر دهد؟
ج) در ژن کم خونی داسی شکل کدام الل در مناطق مالاریا خیز فراوانی بیشتری دارد؟ دلیل آن چیست؟
د) چرا انگل مالاریا نمی تواند افراد دارای ژنوتیپ HbAHbS را آلوده نماید؟
26 – الف) افزایش ژنوتیپ ناخالص کم خونی داسی شکل در مناطق مالاریا خیز چگونه با ساز و کار انتخاب طبیعی توضیح داده می شود؟
ب) سنگواره از کدام بخشهای جاندار تشکیل می شود؟
ج) سنگواره تعریف نمایید؟
د) مثالی بیان کنید که نشان دهد همه بخشهای بدن یک جاندار به فسیل تبدیل شده است؟
27 – الف) دیرینه شناسان با بررسی فسیل جانداران با توجه به تغییراتی که جانداران در گذر زمان کرده اند آنها را به چند دسته تقسیم می نمایند؟
ب) با مطالعه سنگواره جانداران مختلف چه نتیجه ای گرفته می شود؟
ج) کدام جاندار از گذشته های دور تاکنون وجود داشته است؟ قدمت این گونه به چند سال می رسد؟
د) جاندارانی را مثال بزنید که در گذشته های دور وجود داشته اند ولی منقرض شده و امروزه دیگر وجود ندارند؟
28 – الف) کدام بخش از گیاه گیسو در گذشته به فسیل تبدیل شده است؟
ب) چگونه می توان مشخص کرد که گونه گیاه گیسو چند سال روی کره زمین وجود داشته است؟
ج) گونه هایی از جانداران را نام ببرید که در گذشته وجود نداشته ولی طی تغییر زمان به وجود آمده اند و الان وجود دارند؟
د) جانداری را نا ببرید که طی تغییر زمان در گذشته تغییر نکرده و هنوز وجود دارند؟
29 – الف) در طی تغییر میلیونها سال زمان جانداران گونه های مختلف به تغییرات محیطی پاسخهای متفاوت داده اند دلیل آن چیست؟
ب) دایناسورها و درخت گیسو جاندارانی هستند که هر دو گروه از زمانهای بسیار دور وجود داشته اند ولی یک گروه تا الان باقی مانده اند و گروه دیگر از بین رفته اند. به نظر تغییر شرایط محیط برای آنها متفاوت بوده است که پاسخ متفاوتی داده اند یا علت دیگری در پاسخهای متفاوت وجود داشته است؟
ج) شکل روبرو فسیل نوعی جاندار را نشان می دهد:
# فسیل مربوط به چه نوع گیاهی است؟
# این فسیل چقدر عمر دارد؟
# دیرینه شناسان با مطالعه این گونه فسیلها به چه نتیجه ای در مورد تغییر جانداران در طی زمانهای گذشته رسیده اند؟
د) تشریح مقایسه ای چگونه می تواند تغییر گونه ها را توضیح دهد؟
30 – الف) در تشریح مقایسه ای کدام ویژگی جانداران بررسی می شود؟
ب) تشریح مقایسه ای در جانداران مختلف چه موضوعی را نشان می دهد؟
ج) ساختارهای همتا را تعریف نمایید؟
د) چند مثال از ساختارهای همتا در جانداران را نام ببرید؟
31- الف) نیای مشترک چیست؟
ب) وجود ساختارهای همتا در گونه های مختلف نشان دهنده چیست؟
ج) با توجه به طرح زیر پاسخ دهید:
# دلفین با کوسه ماهی خویشاوندی نزدیکتری دارد یا با شیرکوهی؟ دلیل آن چیست؟
# اگر A و B هر دو نشان دهنده نیای مشترک باشند کدامیک نسبت به دیگری در گذشته دورتری به وجود آمده اند؟
# نیای مشترک پستانداران و غضروف ماهیان کدام موجود می باشد؟
د) ساختارهای آنالوگ را تعریف نمایید؟
32 – الف) مثالی از ساختارهای آنالوگ را بیان نمایید؟
ب) ساختارهای آنالوگ در جانداران در روند تغییر گونه ها نشان دهنده کدام واقعیت می باشند؟
ج) اندام وستیجیال را تعریف نمایید؟
د) کدام ساختار در مار پیتون جز اندامهای وستیجیال هست؟ این اندام نشانگر چیست؟
33 – الف) مارها از تغییر و تحول کدام گروه از جانوران به وجود آمده اند؟
ب) از مقایسه ژنگان گونه های مختلف چه اطلاعاتی به دست می آید؟
ج) از مقایسه دنای دو جاندار به کدام ویژگیهای جاندار می توان پی برد؟
د) توالی های حفظ شده را تعریف نمایید؟
34 – الف) از شباهت دنای بین دو جاندار به کدام ویژگیهای جانداران می توان پی برد؟
ب) گونه را بر اساس دیدگاه ارنست مایر تعریف نمایید؟
ج) تغریف گونه بر اساس دیدگاه مایر برای کدام گروه از جانداران کاربرد دارد؟
د) کلمات « زیستا » و « زایا » در تعریف ارنست مایر به کدام ویژگیهای جانداران اشاره دارد؟
35 – الف) با جدایی تولید مثلی در یک گونه چگونه باعث به وجود آمدن گونه جدید می شود؟
ب) ساز و کارهایی که باعث به وجود آمدن گونه جدید می شود کدامند؟ نام ببرید؟
ج) در گونه زایی دگرمیهنی کدام ساز و کارها باعث جدا شدن افراد یک جمعیت می شود؟
د) هنگامی که یک سد جغرافیایی باعث جداشدن افراد یک جمعیت به دو قسمت می شود چه پدیده هایی به متفاوت شدن دو جمعیت کمک می نماید؟
36 – الف) عاملی را نام ببرید که در گونه زایی دگر میهنی می تواند باعث جدایی تولید مثلی شود؟
ب) در گونه زایی دگر میهنی چه موقع پدیده هایی که منجر به تغییر ژنتیکی در جمعیت می شود می تواند منجر به تفاوت دو جمعیت جدا شده شود؟
ج) در گونه زایی دگرمیهنی چه موقع رانش ژن می تواند باعث تفاوت بیشتر بین جمعیتهای جدا شده باشد؟
د) گونه زایی هم میهنی چه موقع اتفاق می افتد؟
37 – الف) در گونه زایی هم میهنی گیاهان چند لادی چگونه ایجاد می شوند؟
ب) اگر گامت سالمی با گامتهایی ترکیب شود که جدا نشدن کرومووزمها در میوز1 اتفاق افتاده است چند نوع سلول تخم به وجود می آید؟
ج) اگر گامت سالمی با گامتهایی ترکیب شود که جدا نشدن کرومووزمها در میوز2 اتفاق افتاده است چند نوع سلول تخم به وجود می آید؟
د) نمودار زیر نوعی تقسیم میوزی را نشان می دهد به سوالات مطرح شده پاسخ دهید:
# جدانشدن کروووزم در چه مرحله ای از تقسیم اتفاق افتاده است؟
# گامتهایی که از این تقسیم به وجود آمده اند از نظر تغییر در عدد کروموزومی به چند دسته تقسیم می شوند؟ نام ببرید؟
# اگریک گامت طبیعی با این گامتها ترکیب شود هرکدام از سلولهای تخمی که با عدد مشخص شده اند از نظر کرومووزمی چه وضعیتی خواهند داشت؟
38 – الف) نمودار زیر نوعی تقسیم میوزی را نشان می دهد به سوالات مطرح شده پاسخ دهید:
# جدانشدن کروووزم در چه مرحله ای از تقسیم اتفاق افتاده است؟
# گامتهایی که از این تقسیم به وجود آمده اند از نظر تغییر در عدد کروموزومی به چند دسته تقسیم می شوند؟ نام ببرید؟
# اگریک گامت طبیعی با این گامتها ترکیب شود هرکدام از سلولهای تخمی که با عدد مشخص شده اند از نظر کرومووزمی چه وضعیتی خواهند داشت؟
ب) توضیح دهید گیاهان چهارلاد چگونه از گیاهان دولاد به وجود آمده اند؟
ج) گیاهان چهارلاد گامتی که تولید می کنند از لحاظ تعداد کروموزومی جز کدام دسته از سلولها هستند؟
د) مطابق با تعریف ارنست مایر آیا گیاهان چهارلاد و سه لاد به یک گونه تعلق دارند یا نه؟ دلیل آن چیست؟
39 – طرح زیر تشکیل گیاه چهارلاد از گیاه دولاد را نشان می دهد. به سوالات پاسخ مناسب دهید:
# مرحله 1 چه نوع فرایندی را نشان می دهد؟
# مرحله 2 چه نوع فرایندی را نشان می دهد؟
# شماره 3 چه نوع سلولی را نشان می دهد؟
- ۰۰/۰۲/۱۶